{
    "title": "Als Hastalığı",
    "image": "https://www.hasta.gen.tr/images/als-hastaligi-9324.jpg",
    "date": "21.01.2024 05:34:22",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Als hastalığı,</b> günümüze kadar fazla bilinmeyen ancak son zamanlarda toplumda yaygınlaşan başından aşağıya buzlu su dökme eylemiyle gündeme gelen bir rahatsızlıktır. Als hastalığı yani Amyotrofik Lateral Skleroz motor nöron hastalığıdır. Merkezi sinir sistemi ile omurilik ve beyin sapındaki motor sinir sinir hücrelerindeki kayıp nedeniyle yaşanır. Hücreler kaybedildikçe kaslarda erime ve güçsüzlük ortaya çıkar. Bunun yanında erken ya da geç hareketin ilk nöronunda da rahatsızlık olur. Hastanın zihinsel fonksiyonlarında, belleğinde bozukluk izlenmez.</div><div><br></div><div><b>Als hastalığı risk faktörleri nelerdir?</b></div><div><br></div><div>Hastalığın ortaya çıkışında risk faktörleri önemli bir rol oynar. Özellikle ailesinde bu hastalık bulunan kişiler yüksek risk altındadır. Yapılan araştırmalar her 10 hastadan birinin ailesinde bu hastalığın olduğunu göstermiştir. Ebeveynlerinde Als hastalığı olan çocukların %50 oranında riskli olduğu belirtilir. Hastalarda 40 yaşından sonra hastalığın ortaya çıkması daha yüksektir. 65 yaşından küçük erkeklerde kadınlara göre hastalık daha fazla görülür. 70 yaşından sonra cinsiyet fark etmeden herkes aynı riskte kabul edilir. Araştırmalarda askeriyede görev alan kişilerde bu hastalığın gelişmesinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sigara alışkanlığı, tarım ilaçlarına maruz kalma, yağ oranı yüksek beslenme, formaldehit tarzında kimyasallara maruz kalma gibi etkenlerde Als hastalığı bakımından risk kabul edilir.</div><div><br></div><div><b>Als hastalığı belirtileri nelerdir?</b></div><div><br></div><div>Hastalarda üst motor sinirlerdeki hasar nedeniyle kas spastisiesi ile katılık meydana gelir. Beyin sapında ve omurilikte alt motor sinirlerinde meydana gelen hasarda kas güçsüzlüğü, erimesi, kas seğirmesi ortaya çıkar. Bu hastalık alt motor sinirlerini tutuğu gibi üst motor sinirlerinde de etkili olabilir. Bu hastalık ilk def 1874 yılında nörolog Charlog tarafından tanımlanmış, ortaya çıkan omurilik, kas belirtileri açısından Als olarak adlandırılmıştır. Normalde 55 yaşından itibaren etkili olduğu söylenebilir. Fakat günümüzde genç yaştaki kişileri de etkilemeye başlamıştır. Hastalığın bulaşıcı özelliği bulunmamaktadır. Ancak genetik yatkınlığı olduğu bilinir. Bu tür hastalar ailevi Als hastası olarak görülür. Eğer genetik etkenlerden kaynaklanmıyorsa Sporadik Als hastalığı olarak tanımlanır.</div><div><br></div><div><b>Als hastalığı nasıl teşhis edilir?</b></div><div><br></div><div>Hastalıktaki ilk aşama belirtileri arasında MS, Parkinson hastalığı ya da sinir sıkışması rahatsızlıklarına benzer belirtiler ortaya çıkar. Bu nedenle hastalığa tanı konulması zorlaşır. Bu durumda sinir hastalıkları uzmanı hastaya kan ve idrar testi, MR, EMG, TMG gibi tetkiklerin yapılmasını ister. Hastalık motor nöronların işlevlerini kaybetmesiyle yaşanır. Bu hücreler kas hücrelerine elektrik sinyalleri iletirler. Bulundukları yerde beyin ve omuriliktir. Kaslar bu sinyalleri aldığında harekete geçer. Bunun dışında nefes alma, yutma gibi reflekslerin olmasını sağlarlar. Başlangıçta bu belirtiler oldukça hafif olduğundan, fark etmek güçtür. Kol ve bacaklarda güçsüzlük başladığında, hastalar bu durumun farkına varır. Ağızda biriken tükürük nedeniyle konuşmada zorluk, yutmanın bozulması gibi belirtiler olur. Bunlar hastalığın tanısında yardımcı unsurlardır. Kasların uyarılamaması yüzünden yapısında bozulma oluştuğu için, görevlerini yerine getiremezler. Bacaklar ve kollarda incelme olur.</div><div><br></div><div><b>Als hastalığı tedavisi nasıl yapılır?</b></div><div><br></div><div>Bu hastalığın iyileştirilmesi için henüz bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Fakat araştırmalar devam etmektedir. Bunun için üretilen Riluzole adındaki ilaç tedavide kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Bu ilacın motor nöronların hasarını azalttığı belirtilmektedir. Hastaların yaşam ömrünü bir süre uzattığı da söylenir.</div>"
        }
    ]
}