Gebelikte Şeker hastalığı, şeker rahatsızlığı yani diyabet, kanda yüksek oranda şeker yer almasına sebep olan bir hastalıktır. Bazı kadınlarda gebelik gerçekleşmeden önce de şeker rahatsızlığı, diyabet durumu hazırda mevcuttur. Bazı kadınlarda ise sadece hamilelikle görülen bir şeker rahatsızlığıdır. Hemen hemen her yirmi hamile kadından birinde, gebelik öncesi şeker rahatsızlığı olup, hemen hemen iki yüz kadından beşinde ise gebelikte diyabet meydana geldiği varsayılır.
Şayet gebelik gerçekleşmeden önce de şeker hastalığından mustaripseniz, gebelik dönemi boyunca kan şeker seviyesini kontrol altında tutmanız epeyce önem teşkil eder. Hale bağlı olarak insülin dozunu değiştirmek de gerekebilir. Hamileliğe bağı şeker rahatsızlığı ya da gebelik gerçekleşmeden önce ortaya çıkan şeker rahatsızlığı tedavi edilmediği zaman kişiyi şu sorunlarla karşı karşıya getirebilir:
- Bebek çok fazla irileşebilir. Bunun nedeni ise kandaki yüksek şekerdir. İri bebeklerde, doğum öncesinde ve doğum esnasında daha çok sıkıntı yaşama ihtimali mevcuttur. İri bebeklerde sezaryen ile doğum yapma olasılığı daha çoktur. Bunun dışında doğum esnasında omuz takılması, doğum travması, doğumun uzaması da iri bebeğin karşılaşacağı ve yol açabileceği riskler arasındadır.
- Hamilelikten önce zaten diyabeti olan diyabet hastalarında bebekte bazı anormalliklerin ortaya çıkma ihtimali fazlalaşır. Fakat gebelikte ortaya çıkan gestasyonel diyabet yani hamileliğe bağlı diyabet, bebekte anormalliklere sebep olmaz veya çok hafif sorunlar olabileceğine özgü birtakım çalışmalar yapılmıştır.
- Gebelik sırasında, "preeklampsi" halinde isimlendirilen yüksek tansiyon rahatsızlığı olabilir ve bu durum annede ya da bebekte farklı problemlere sebep olabilir. Erken doğum gibi bir risk meydana gelebilir. Bu da gebeliğin henüz sonlanmadan 37. Haftası bitmeden önce ya da bebeğin erken doğmasını gerektirecek durumlar ortaya çıkabilir.
- Bebeğin doğumundan sonra akciğerleri tam gelişmediğinden ötürü solunumla alakalı sıkıntılarla karşılaşılabilir.
- Ani bebek ölümü olasılığı meydana gelebilir. Doğumun arkasından RDS yani, bebekte solunum problemi görülebilir.
- Doğumdan sonra bebekte hipoglisemi yani kan şekerinin düşüklüğü ve biluribin yüksekliği, polisitemi oluşabilir.
- Şayet gebelik öncesinde ve gebelik esnasında tedavi doğru bir şekilde görülüyor ise ve düzenli kontroller aksatılmıyorsa, sağlıklı bir bebek doğurabilir.
Gebelik şekeri belirtileri nelerdir?
Pek çok hamile kadın şeker hastalığının belirtilerini fark etmemektedir. Susuzluk hissi, kilo kaybı, çok fazla yemek yeme, çok sık olarak idrar yapma, yorgunluk gibi işaretler görülebilir. Şeker rahatsızlığı ortaya çıkan bir kadın hamile kalırsa, gebelik esnasında hastalığın kontrolünün daha çok güçleşeceği ve işlerin kötü de gidebileceği bilinen bir risk olmalıdır.
Teşhis
Teşhis için glikoz yükleme testleri (Şekerli su testi) ismi verilen testler yapılır. 24-28. Gebelik haftasında bütün hamile bayanlara tarama için 50 gr. Glikoz testi yapılır. 50 gram glikoz yükleme testi sadece tarama testidir, kesinlikle şeker rahatsızlığı için tanı koyamaz. 50 gram glikoz testi değeri 140'dan yüksek çıkan kişilere 100 gram glikoz tolerans testi yapılır. 100 gram glikoz testinin sonucuna göre şeker rahatsızlığı teşhisi konulabilir.
Tedavi
Gestasyonel diyabet tedavisi için bazı zaman sadece beslenme düzenini değiştirmek yeteri kadar olacaktır. Diyetin yetmediği durumlarda ise insülin tedavisi uygulanabilir. Tablet olarak şeker düşürücü ilaçlar gebelikte kullanılamazlar.
Doğum ve Zorlukları
Şeker rahatsızlığı meydana gelen hamile kadınlarda doğum, şayet bir başka anormallik mevcut değilse, normal doğum halinde ve beklenen sürede gerçekleştirilir. Fakat genellikle 40 haftayı geçmeden doğumun gerçekleşmesi planlanır. İri bebek ya da anne kemik yapısının uygunsuzluğu benzeri durumlar söz konusu olduğu zaman sezaryenle doğum yapılabilir.
Doğumun Ardından Şeker Rahatsızlığı Devam Eder mi?
Birçok kadında bebeğin doğumunu ardından şeker rahatsızlığı da ortadan kalkar. Gebelikte gebeliğe bağlı şeker teşhis edilen kadınlara doğumdan 6 hafta sonra 75 gram glikozla şeker yükleme testi uygulanır. Bu test yardımıyla şeker hastalığının devam edip etmediği öğrenilir. Bu test normal çıkarsa bile, kadının bu gebelikten sonra olacak hamileliklerinde ya da normal yaşantısında şeker hastalığına yakalanma riski normal insanlara göre daha çoktur. Gebelik öncesinde şeker hastası meydana gelen kişiler, doğumun ardından gebelikten önceki duruma tekrardan dönebilirler. Şeker hastası olan bir anneden doğan bebeklerde, şeker hastası olmayan annelerin bebeklerine nazaran ileride Tip 2 diyabet ve gebelikte şeker sorununun gelişme ihtimali hemen hemen 20 misli fazladır.
