Beyin sapı, beynin alt kısmını oluşturan ve kafa sinirleri yardımıyla yüz ve boynun motor ve duyusal inervasyonunda rol oynayan bir yapıdır. Küçük yapısına rağmen, beyinle vücut arasındaki sinir bağlantısının geçiş bölümü olması nedeniyle beyin sapı yaşamsal öneme sahiptir. Kalp ve solunum sisteminin düzenli çalışmasında beyin sapının etkisi vardır. Ayrıca uyku düzeninin sağlanmasında, bilinç oluşumunda ve merkezi sinir sisteminin düzenlenmesinde de beyin sapı kilit bölgedir. Bu nedenlerle beyin sapı hastalıkları sağlığımıza ciddi olumsuz etkiler yapar. Beyin sapı yapıları medulla oblongata (omurilik soğanı), pons (köprü) ve retiküler formasyon olarak ayrılır. Beyin sapı ve omurilik birleşimindeki alt kısım omurilik soğanı olarak tanımlanır. Vücudumuzdaki dolaşım ve solunum merkezi olarak görev yapan beyin sapı, temel fonksiyonlarımızı yapmamızda önemli görevler üstlenir. Kan basıncı, susuzluk, solunum ve açlık gibi fonksiyonların kontrol altında tutulması beyin sapı sayesinde sağlanır.

Beyin Sapı Tümörleri: Beyinde oluşan tümörlerin yaklaşık dörtte biri beyin sapı tümörleridir. Çocukluk döneminde görülen beyin tümörlerinin yaklaşık %10-25'i bu bölgede oluşur. Buradaki tümörlerin kaynağı genellikle glial hücrelerden dolayı oluşan glial tümörlerdir. Bu tür tümörlerde farklı tipler olabilir. Beyin sapı tümörlerinde hastaların 5 yıllık yaşam süresinin %30 civarında olduğu belirtilir. Eskiden cerrahi tedavisi yapılamayan bu tümörler, günümüzde gelişen teknikler nedeniyle cerrahiyle tedavi edilebilir hale gelmiştir. Beyin sapı hastalıkları arasında yaygın şekilde görülen bu tümörler, hastalarda erken aşamada pek teşhis edilmez. Ancak belirtiler ortaya çıktıktan sonra tanısı yapılabilmektedir. Hastalarda görülen bulgular arasında kol ve bacaklarda felç oluşması, tümörün sinir tutulumu yapmasıyla yutma zorluğu, konuşma zorluğu, gözde içe, yukarı ve dışa bakma sorunları, yatağa bağımlılık, yüz felci gibi ciddi semptomlar görülebilir. Beyin sapı tümörlerinin oluşmasına etki eden bazı risk faktörleri de vardır. Bunlar arasında genetik etkenler, radyoaktif ışınlar, radyasyon, kimyasal ajanlara maruz kalınması ve virüsler bulunmaktadır. Ancak tümörlerin oluşma şartları hakkında kesin bir bilgi yoktur. Tedavide uygun olan hastalara ameliyat yapılır. Ameliyat yapılmadığı takdirde, tedavide stereotaktik radyocerrahi, cyberknife gibi farklı yollar kullanılır.

Beyin sapı hastalıkları arasında mezensefalon lezyonlarına, pons lezyonlarına ve bulber lezyonlarına bağlı olarak bazı sendromlar bulunmaktadır:

Beyin sapı hastalıkları, vücudumuzda istenmeyen etkiler yapar ve temel fonksiyonlarımızı gerçekleştirmemize engel olur. Bu yüzden erken aşamada tespit edilerek, hastalıkların tedavi edilmesi büyük önem taşır.