Tifüs (Lekeli Humma); Bitler vasıtasıyla taşınan riketsia provazeki mikrobunun insanlara bulaşmasıyla oluşan hastalıktır ayrıca bulaşıcıdır. Tarih boyunca süre gelen insanların ölümüne yol açan tehlikeli bir hastalıktır.
Tifüs Hastalığı Neden Olur?
Hastalığın temel oluşma yeri deridir. Mikropla bulaşmış bitler, kan emme sırasında deriyi ısırarak yara oluşturan yere mikroplar bulaşır.
Bir süre bu yerde çoğaldıktan sonra endotel hücrelerini parçalar, kan dolaşımına karışır ve böylece tüm vücuda ulaşır. Hastalık derinin yanı sıra gözler ve solunum yolları ile de bulaşabilir.
Tifüs Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Ön belirtileri arasında halsizlik, baş ağrısı, kilo kaybı, ateş yükselmesi görülebilir. Ancak asıl belirtiler, ürperme, baş ağrısı sırt ve bacak kaslarında ağrı, iştahsızlık şeklinde görülür. Ateş yükselmesi, hasta iyileşinceye ya da exs oluncaya kadar sürer. Hastalığın 4 ve 6 gün aralarında göğüs yanlarında pembe renkli deri dökülmesi lekeleri belirir. Bu lekeler 1-2 gün içinde tüm vücutta görülürse iz bırakmadan kaybolurlar. Hasta ışıktan rahatsız olabilir, yüzü kızarır, gözleri sulanır. Kalbin kasılmasında ritim bozuklukları, ayak parmaklarında kulak ve burun ucunda veya topuklarda nekrozlar oluşabilir. Vakaların yaklaşık yüzde ellisinde dalak büyümesi görülür. Böbrek yetmezliğinin gelişmesi de sıkça görülen bir gelişmedir. Sinir sistemi bozuklukları da görülen bir başka bulgudur.
Hastalığın ilk haftalarında hasta, hırçın ve huzursuzdur, uykusuzluk çeker, genellikle bilinç net değildir. İşitme ve konuşma güçlüğü çeker. Hastalığın en ürkütücü dönemi 2 ve 3. Haftalardır. Bu dönemde hasta çok bitkindir. Yardım edilmeden hareket edemez, yiyip içemez. Bilinç tamamen kaybolabilir, koma görülebilir. Bazen de kuru öksürük belirti gösterir. Tansiyon hep düşüktür. Hasta eğer bu dönemi atlatabilirse iyileşmeye başlar. Hasta 2-3 aylık bir dönemin sonunda iyileşebilir. Yaşlılarda ölüm yüzdesi daha yüksektir. Hastalığın kuluçka süresi 10-14 gündür.
Tedavisi Nedir; Öncelikli olarak tedavi yöntemi antibiyotiklerdir. Hastanın yüksek kalorili ve vitaminli sıvı gıdalarla beslenmesi gerekir. Bunların dışında hastadaki gelişmelere göre değişen tedaviler uygulanabilir. Aslında hastalığın ilk tedavisi olarak bitlerle yapılacak savaştır. Temizlik kurallarına uyarak bitlenmekten korunmak, hastalığın bulaşmasına karşı alınacak en önemli tedbirdir.
