Zengin Hastalığı, halk arasında zengin hastalığı tıp alanında ise gut adı ile anılan bu hastalık romatizmal rahatsızlıklar arasında en şiddetli ağrıların yaşandığı bir hastalıktır. Asırlar öncesinden gelerek çağımızda da sıklıkla rastlanan zengin hastalığı yani gut, ikinci Bayezid, dördüncü Murat ve ikinci Mehmet gibi daha birçok hükümdarın ölümüne sebep olmuştur. Zengin hastalığı özellikle kralların hastalığı şeklinde tanınır. Eski çağlarda varlıklı kişilerin az gelirlilere oranla daha fazla kırmızı etin yanı sıra hayvansal gıdaları aşırı derecede tüketen kişilerde rastlandığından dolayı bu rahatsızlığa zengin hastalığı adı verilmiştir. Aslında zengin hastalığının tıp dilinde anılan ismi ise gut hastalığıdır.

Zengin hastalığını basitçe anlatacak olursak eklemlerin mikropsuz gelişen iltihaplı hastalığıdır. Diğer farklı rahatsızlıklardan değişik olarak ara sıra ortaya çıkar. Özellikle bir tek eklemi, çoğunlukla da ayaklarda başparmağı etkisi altına almasının yanı sıra ayak, ayak bileği, diz, el bileği, dirsek ve el eklemlerini de etkisi altına alabilir. Zengin hastalığının yani diğer adıyla gut hastalığının etkisi altına aldığı eklemlerde kızarıklık, ısı artışı, duyarlılık ve ağrı ile ani olarak kendini gösteren, şiddetli ataklarla meydana gelir. Zengin hastalığı özellikle erkeklerde bayanlara göre çok daha fazla rastlanır ve sıklıkla 40 ila 65 yaşları arasında meydana gelir. İlerleyen yaşlarda zengin hastalığı oluşma riski oldukça fazlalaşırken gençlerde ise oldukça ender rastlanır.

Zengin hastalığında nöbetler ataklar şeklinde gelirken ilk gelen atak oldukça şiddetli olarak kendini gösterirken atak sonrasında eklemlerde şişme ve ağrılara rastlanırken genellikle ayak başparmağında hissedilir. Bu durumda parmak oldukça hassaslaşır ve kızarıklık, şişme ile şiddetli ağrılar meydana gelirken oluşan ağrılar özellikle gece veya sabaha yakın hastayı uykudan uyandıracak derecede şiddetli olabilir. Eklemlerde bulunan tuz kristalleri yani tofüs biriktiğinden dolayı hareket kısıtlanmasına rastlanmasının yanı sıra şekil bozukluklarına da rastlanmaktadır. Bu durum özellikle eklemlerin tam olarak görevlerini yapamama durumunda meydan gelir. Tofüs adı verilen tuz kristalleri özellikle avuç içlerinde, deri altında ve parmak uçlarında rastlanan şişliklere sebep olurken aşırı büyük olanlarının ise alınması gerekebilir.

Zengin hastalığını belirlemek için tıbbi öykü ve fizik muayene teşhis için oldukça önemlidir ve zengin hastalığının var olduğunu düşündürecek bir durum da kanda içeriğinde ürit asit oranının oldukça fazla olmasıdır. Uygulanan test ve tahlillerle hastalık teşhis edilebilir. Ancak vücutta bulunan ürit asit adı verilen kristallerin çok olması da zengin hastalığının var olduğu manasına gelmez. Ayrıca bu testin haricinde zengin hastalığı teşhisi koyduracak diğer bir kan testi de yoktur.