Adh hormonu eksikliği nasıl tedavi edilir?

Adh hormonu (Antidiüretik Hormon veya Vazopressin) eksikliği, vücudun su dengesini sağlayamamasına neden olan ve diabetes insipidus (Şekersiz Şeker Hastalığı) olarak adlandırılan bir durumdur. Bu eksikliğin tedavisi, altta yatan nedene ve eksikliğin tipine göre değişiklik gösterir. Temel amaç, aşırı idrara çıkma (poliüri) ve aşırı susama (polidipsi) semptomlarını kontrol altına almak ve su-elektrolit dengesizliğini önlemektir.

Bu tip, hipofiz bezinden yetersiz ADH salgılanmasından kaynaklanır. Tedavide eksik olan hormonun yerine konması esastır.

• Desmopressin (DDAVP) Tedavisi: Sentetik bir ADH analoğudur ve en yaygın kullanılan tedavi yöntemidir. Ağız yoluyla (oral tablet), burun spreyi veya enjeksiyon şeklinde uygulanabilir. Doz, hastanın ihtiyacına göre ayarlanır ve semptomlar kontrol altına alınır.
• Hidrasyonun Sağlanması: Tedavi sırasında yeterli sıvı alımı çok önemlidir. Hastaların susuzluk hissine güvenmeleri ve yeterince su içmeleri önerilir.
• Altta Yatan Nedenin Tedavisi: ADH eksikliği bir tümör, travma veya enfeksiyon gibi bir nedenden kaynaklanıyorsa, bu ana sorunun tedavi edilmesi (örneğin, cerrahi, radyoterapi) gerekebilir.

Bu tip, böbreklerin ADH'ye yanıt verememesi durumudur. Desmopressin burada etkili değildir, çünkü sorun hormonun kendisinde değil, hedef organdadır.

• Diyet ve Sıvı Alımı: Hastalara düşük tuz ve düşük proteinli bir diyet önerilir. Bu, böbreklerin iş yükünü azaltır ve idrar üretimini sınırlamaya yardımcı olur. Yeterli su tüketimi hayati önem taşır.
• İlaç Tedavisi:
  • Thiazid Diüretikleri: Paradoksal olarak, bu idrar söktürücüler böbreklerden su geri emilimini artırarak idrar çıkışını azaltabilir.
  • NSAİİ'ler (Nonsteroidal Antienflamatuar İlaçlar): İndometazin gibi ilaçlar, idrar hacmini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Altta Yatan Böbrek Sorununun Tedavisi: Eğer nefrojenik diabetes insipidus, böbrek hastalığı veya belirli ilaçlardan kaynaklanıyorsa, bu nedenlerin düzeltilmesi gerekir.

Hamilelik sırasında plasenta tarafından üretilen bir enzimin ADH'yi parçalaması sonucu oluşur.

• Desmopressin Tedavisi: Desmopressin, plasental enzimler tarafından parçalanmadığı için genellikle etkili bir tedavi sağlar ve hamilelik boyunca güvenle kullanılabilir. Doğumdan sonra durum genellikle kendiliğinden düzelir.

Bu, aşırı sıvı alımına bağlı olarak ADH'nin baskılanmasıdır. Altta yatan psikiyatrik bir neden olabilir.

• Sıvı Alımının Kısıtlanması: Temel tedavi, sıvı alımının kademeli olarak azaltılmasıdır. Bu, bir doktor gözetiminde yapılmalıdır.
• Altta Yatan Psikiyatrik Durumun Tedavisi: Eğer sebep psikojenik bir durumsa (örneğin, şizofreni), psikiyatrik tedavi ve danışmanlık gereklidir.

ADH hormonu eksikliğinin tedavisi kişiye özeldir ve mutlaka bir endokrinolog (hormon hastalıkları uzmanı) tarafından yönetilmelidir. Doğru tanı ve uygun tedavi ile hastalar normal, sağlıklı bir yaşam sürebilirler. Yukarıda belirtilen tedavi seçeneklerinden hangisinin uygulanacağı, yapılacak detaylı tetkikler sonucunda hekiminiz tarafından belirlenecektir.