Damar Hastalıkları

Kalpteki koroner damar hastalığı, kalp damar hastalığı olarak bilinir ve klasik damar hastalığı tanımından ayrı tutulur. Bu nedenle Damar Hastalığı terimi, vücudumuzda kalp dışındaki damarların (Periferik ve beyin damarları) tıkanma, daralma ve balonlaşmasını anlatmak için kullanılacaktır.

Bu rahatsızlık kalbi besleyen koroner atardamarlarda görülür, damarlardaki daralma ya da tıkanma kalp ağrısına (Anjina ya) veya kalp krizine (Enfarktüse) neden olabilir.

Beyin Damar Hastalığı; Beyin ve beyinciği besleyen Şah damarında ve diğer atardamarlarda görülür. Bu damarlardaki daralma veya tıkanma geçici ya da kalıcı beyin felcine (İnme) neden olur.

Kalp ve beyin dışındaki bacak, kol, bağırsak, böbrek ve karaciğer gibi diğer organları ve dokuları besleyen atardamarlarda görülür. En sık görüldüğü bölge bacaktaki damarlar olduğundan Periferik damar hastalığı adı olarak adlandırılır ve bu bölgedeki damar tıkanıklıklarını anlatımı için kullanılır. Bu damarlardaki daralma veya tıkanma yürümekle bacak ağrısı (Klodikasyon) veya bacakta yara ve kangrene neden olabilir.

Yavaş gelişen damar tıkanmalarında, vücudun kollateral (Yan dal) damarları oluşturacak süresi olduğundan iskemi genellikle çok şiddetli olmaz. Yavaş tıkanma kolleteraller yeterliyse veya o dokuya besleyen başka damarlar varsa hiç belirti vermeyebilir veya sadece dokunun kan ihtiyacı artınca belirti vermesi olasıdır. Bu olay kalple ilgiliyse, kalp damarlarında olursa, istirahatte halinde olmayan ancak koşma ve yürüme ile gelişiyorsa göğüste ağrı (Stabil anjina) yapabilir. Bacak damarlarında nüksederse yine istirahatle olmayan ancak koşma ya da yürüme ile gelişen bacak ağrısına (Klodikasyon sebep olabilir. Fakat dokuyu besleyen başka damar yok ise ya da kollateraller yetersizse bu durumda istirahat halindeyken bile ağrı yapar. Kalpte anstabil anjine, bacakta kritik iskemi adı verilen bu durum kan akışının çok azaldığını ve doku ölümünün yakın olduğunu gösterir. Sonucu kalpte ise enfarktüs, bacakta ise kangrene yol açar.

Bu ani oluşan tıkanmalarda, vücudun kolleteral damarları geliştirecek süresi olmadığından dokuda şiddetli bir oksijen yetmezliği (İskemi) ve kısa sürede ölümü gerçekleşir. Bu olay genellikle beyinde inme, kalpte enfarktüs, bacakta ise kangrenle sonuçlanır. Akut tıkanma iki sebeple oluşabilir. Birincisinde damar sertliği nedeniyle daralmış olan atardamarlara günün birinde aniden bir pıhtı (Trombüs) oturabilir ve o bölgedeki damar tamamen tıkanır. İkincisinde ise vücutta oluşan trombüsten (Pıhtı) kopan bir parça daha uçtaki atardamarlardan birine gidip o damarı tam tıkamaya sebep olur. Örnek olarak, şah damarımızda bulunan bir pıhtı bu şekilde beyne kaçarak felce neden olabilir veya kasık damarından kaynaklanan bir pıhtı herhangi bir ayak damarını tıkayarak kangrene sebep olabilir. Bu şekilde kan damarları içinde gezinerek uzak noktalardaki herhangi bir damar tıkanıklığına sebep olan, bu pıhtıya embolis ya da çoğul haliyle emboli denir.

Damar hastalıkları genelde 50 yaşın üzerindeki kişilerde çoklukla görülmektedir, bu hastalığın görünürlüğü yaş ilerledikçe daha çoğala bilmektedir. Damar hastalıklarının sebebi sadece yaş la alakalı değildir. Bunda en önemli risk genetik yatkınlık, sigara içme, tansiyon, şeker hastalığı (Diyabet), tansiyon yüksekliği, aşırı kilo (Obezite) ve börek yetmezliği sayılabilir. Ateroskleroz dışında damar tıkanmasına sebep olan önemli hastalıklardan bahsetmekte fayda vardır. Bunlar takayasu hastalığı gibi damar iltihaplanmaları (Vaskülit), fibromüsküler displazı, burger hastalığı ve raynaud hastalığı gibi nadir de olsa rastlanılmaktadır.

Damar Hastalıkları Yorumları
		Kırmızı sayı	Yorumu Gönder >>