Kolesterol yüksekliği nasıl anlaşılır?

Kolesterol yüksekliği genellikle belirti vermeden ilerleyen bir durumdur ve çoğu zaman rutin kan testleri sırasında teşhis edilir. Ancak, bazı durumlarda vücutta birtakım işaretler görülebilir veya yüksek kolesterolün uzun vadeli etkileri fark edilebilir. İşte kolesterol yüksekliğini anlamanın yolları:

Kolesterol seviyelerini ölçmek için en güvenilir yöntem, bir lipid paneli veya lipid profili adı verilen kan testidir. Bu test şunları ölçer:

• Toplam kolesterol
• LDL (kötü) kolesterol
• HDL (iyi) kolesterol
• Trigliseritler

Test sonuçlarına göre, doktorunuz kolesterol seviyelerinizin normal, sınırda veya yüksek olup olmadığını değerlendirir. Genellikle, total kolesterolün 200 mg/dL'nin altında, LDL'nin 100 mg/dL'nin altında ve HDL'nin 40 mg/dL'nin üzerinde olması idealdir.

Yüksek kolesterol genellikle belirgin semptomlara neden olmaz, ancak şiddetli veya uzun süreli vakalarda şu işaretler görülebilir:

• Göz çevresinde veya tendonlarda sarımsı yağ birikintileri (ksantelazma veya ksantomlar)
• Gözün renkli kısmında gri-beyaz halka (korneal arkus)
• Ciltte yağ bezeleri

Bunlar nadir görülür ve genellikle ailesel hiperkolesterolemi gibi genetik durumlarla ilişkilidir.

Yüksek kolesterol, damar tıkanıklığına yol açarak çeşitli sağlık problemlerine neden olabilir. Bu durumlarda, altta yatan kolesterol yüksekliğinden şüphelenilebilir:

• Göğüs ağrısı veya anjina (kalbe giden kan akışının azalması)
• Nefes darlığı veya yorgunluk
• Bacaklarda ağrı veya kramp (periferik arter hastalığı belirtisi)
• Felç veya kalp krizi gibi ani olaylar

Bu semptomlar ortaya çıktığında, acil tıbbi yardım alınmalıdır.

Kolesterol yüksekliği riski taşıyıp taşımadığınızı anlamak için şu faktörlere dikkat edin:

• Ailede yüksek kolesterol veya kalp hastalığı öyküsü
• Sağlıksız beslenme (doymuş yağ ve trans yağ tüketimi)
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Sigara kullanımı
• Obezite veya diyabet gibi kronik hastalıklar

Bu risk faktörlerine sahipseniz, düzenli kolesterol taraması yaptırmanız önerilir.

Kolesterol yüksekliğini erken teşhis etmek için:

• 20 yaşından itibaren düzenli kan testleri yaptırın.
• Sağlıklı bir diyet uygulayın ve fiziksel aktiviteyi artırın.
• Doktorunuzun önerilerine uyun ve gerekirse ilaç tedavisine başlayın.

Unutmayın, kolesterol yüksekliği sessiz bir tehdit olabilir; bu nedenle proaktif olmak önemlidir. Eğer şüpheleriniz varsa, bir sağlık uzmanına danışın.