Çene çıkıklığı nasıl tedavi edilir?

Alt çene kemiğinin yerinden oynamasıyla ortaya çıkan çene çıkıklığı, günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyen ağrılı bir durumdur. Bu yazıda, temporomandibular eklem çıkıklığının belirtileri, acil müdahale yöntemleri ve uzun vadeli tedavi seçenekleri detaylı şekilde ele alınmaktadır.

20 Kasım 2025

Çene Çıkıklığı (Temporomandibular Eklem Çıkıklığı) ve Tedavisi


Çene çıkıklığı, alt çene kemiğinin (mandibula) kafatasına bağlandığı temporomandibular eklemden (TME) yerinden çıkması durumudur. Genellikle ağzın fazla açılması, travma, diş gıcırdatma veya eklem yapısındaki sorunlardan kaynaklanır. Belirtiler arasında ağrı, ağzı kapatamama, çiğneme güçlüğü ve konuşma zorluğu bulunur. Tedavi, çıkığın şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişir; aşağıda ana tedavi yöntemleri açıklanmıştır.

1. Acil Müdahale ve Manuel Redüksiyon (Yerine Oturtma)


Çene çıkıklığı genellikle acil bir durumdur ve hızlı müdahale gerektirir. Manuel redüksiyon, bir sağlık profesyoneli (genellikle acil doktoru veya diş hekimi) tarafından yapılan, çeneyi elle yerine oturtma işlemidir. Bu süreç şu adımları içerir:
  • Hasta sakinleştirilir ve ağrı kesici veya kas gevşetici ilaçlar verilebilir.
  • Doktor, başparmaklarını alt çene dişlerinin üzerine yerleştirerek hafifçe aşağı ve geriye doğru baskı uygular.
  • Çene eklemi yerine oturduğunda genellikle bir "klik" sesi duyulur ve hasta ağzını kapatabilir hale gelir.
  • İşlem sonrası hasta, birkaç gün yumuşak diyetle beslenmeli ve çeneyi zorlayıcı hareketlerden kaçınmalıdır.

2. İlaç Tedavisi


Çene çıkıklığı sonrası ağrı ve iltihabı kontrol altına almak için ilaçlar kullanılabilir:
  • Ağrı kesiciler (örneğin, parasetamol veya ibuprofen) ağrıyı hafifletir.
  • Kas gevşetici ilaçlar, çene kaslarındaki spazmları azaltarak iyileşmeyi destekler.
  • İltihap önleyici ilaçlar, eklemdeki şişliği ve ağrıyı azaltabilir.

3. Cerrahi Müdahale

Tekrarlayan çene çıkıklıklarında veya manuel redüksiyonun başarısız olduğu durumlarda cerrahi seçenekler düşünülebilir:
  • Artrosentez: Eklem içine sıvı enjekte edilerek eklemin temizlenmesi ve hareketliliğinin artırılması.
  • Artroskopi: Minimal invaziv bir cerrahi yöntemle eklemin kamera ile incelenmesi ve sorunlu dokuların onarılması.
  • Açık cerrahi: Eklemde ciddi hasar varsa, eklemi stabilize etmek veya yeniden yapılandırmak için kullanılır.

4. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon

Çene çıkıklığı sonrası eklem fonksiyonlarını geri kazanmak ve tekrarlamaları önlemek için fizik tedavi önerilir:
  • Çene egzersizleri: Kasları güçlendirmek ve esnekliği artırmak için özel hareketler.
  • Isı veya soğuk uygulama: Ağrı ve şişliği azaltmaya yardımcı olur.
  • Masaj terapisi: Çene ve boyun kaslarındaki gerginliği hafifletir.

5. Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Önleyici Tedbirler

Çene çıkıklığının tekrarlanmasını önlemek için şu önlemler alınabilir:
  • Yumuşak gıdalarla beslenme ve çiğneme sırasında dikkatli olma.
  • Diş gıcırdatma veya sıkma alışkanlığı varsa, gece plağı (splint) kullanımı.
  • Stres yönetimi teknikleri (örneğin, meditasyon), kas gerginliğini azaltabilir.
  • Aşırı esneme veya ağzı geniş açmaktan kaçınma.

6. Takip ve Öneriler

Çene çıkıklığı tedavisi sonrası düzenli takip önemlidir. Bir diş hekimi veya kulak-burun-boğaz uzmanı, eklem sağlığını değerlendirerek uzun vadeli çözümler sunabilir. Eğer çene çıkıklığı belirtileri yaşıyorsanız, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız; kendi kendine müdahale etmek daha ciddi sorunlara yol açabilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;