Perthes hastalığına ne sebep olur, hangi faktörler etkiler?

Perthes hastalığı, genellikle çocukluk döneminde görülen, kalça ekleminde kan akışının azalması sonucu femur başında meydana gelen bir hipoplasti (gelişme bozukluğu) durumudur. Bu hastalık, femur başının yumuşamasına ve zamanla çökmesine neden olur. Perthes hastalığı genellikle 4 ile 10 yaş arasındaki çocuklarda görülmekte olup, erkek çocuklarda daha sık rastlanmaktadır. Hastalığın seyrinde, femur başındaki yumuşama ve çökme süreçleri, genellikle 18 ay ile 4 yıl arasında değişen bir zaman diliminde gerçekleşir.

Perthes hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, birkaç faktörün hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Genetik Yatkınlık: Ailede Perthes hastalığı öyküsü olan çocuklarda hastalığın görülme riski artmaktadır.
• Kanda Dolaşan Kan Miktarının Azalması: Femur başına kan akışının azalması, bu bölgedeki hücrelerin oksijen ve besin alamamasına yol açarak hastalığı tetikleyebilir.
• İltihabi Durumlar: Kalça ekleminde meydana gelen iltihaplanmalar, kan akışını etkileyerek Perthes hastalığına neden olabilir.
• Hormonel Faktörler: Özellikle büyüme hormonları, kemik gelişimini etkileyerek hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
• Travma: Kalça bölgesine alınan darbeler veya yaralanmalar, hastalığın gelişiminde etkili olabilir.

Perthes hastalığı, çeşitli faktörlerin etkileşimi sonucunda gelişebilir. Bu faktörler arasında:

• Çocuk Yaşı: Hastalığın en sık görüldüğü yaş grubu 4-10 yaş arasıdır. Bu dönemde çocukların kemik gelişimi oldukça aktiftir.
• Cinsiyet: Erkek çocuklarda hastalığın görülme sıklığı kız çocuklarına göre daha yüksektir. Bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir.
• Fiziksel Aktivite: Aşırı fiziksel aktivite ve spor, kalça eklemi üzerindeki yükü artırarak hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir.
• Beslenme: Yetersiz ve dengesiz beslenme, kemik sağlığını olumsuz etkileyerek hastalığın seyrini etkileyebilir.
• Çevresel Faktörler: Çevre kirliliği ve toksinler, çocukların genel sağlık durumunu etkileyerek Perthes hastalığı riskini artırabilir.

Perthes hastalığının belirtileri, hastalığın evresine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir:

• Kalça Ağrısı: Genellikle diz, kalça veya uyluk bölgesinde hissedilen ağrılar, hastalığın en yaygın belirtisidir.
• Topallama: Çocuk, yürürken veya koşarken topallayabilir.
• Hareket Kısıtlılığı: Kalça eklemindeki hareket aralığı kısıtlanabilir.
• Kas Güçsüzlüğü: Kalça ve bacak kaslarında zayıflama görülebilir.

Perthes hastalığı, doğru tanı ve tedavi ile yönetilebilir bir durumdur. Tedavi, hastalığın evresine, çocuğun yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi yöntemleri arasında:

• İstirahat: Ağrıyı azaltmak ve kalça eklemini korumak için istirahat önerilebilir.
• Fizik Tedavi: Kas gücünü artırmak ve eklem hareketliliğini sağlamak için fizik tedavi uygulanabilir.
• Ortopedik Aletler: Yürümeyi kolaylaştırmak ve eklem üzerindeki baskıyı azaltmak için ortopedik aletler kullanılabilir.
• Cerrahi Müdahale: Şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerektirebilir.

Perthes hastalığı, çocukların kalça eklemi sağlığı açısından önemli bir durumdur. Erken tanı ve uygun tedavi ile hastalığın seyrinin olumlu yönde ilerlemesi sağlanabilir. Bu nedenle, çocukların kalça sağlığına dikkat edilmesi ve herhangi bir belirti durumunda uzman bir doktora başvurulması gerekmektedir.