Vertebral arter tıkanıklığı nasıl anlaşılır?

Boyun bölgesindeki vertebral arterlerde oluşan tıkanıklık, beyne giden kan akışını etkileyerek çeşitli nörolojik belirtilerle kendini gösterebilir. Ani baş dönmesi, görme bozuklukları ve denge kaybı gibi semptomlar, bu durumun erken uyarı işaretleri arasında yer alırken, modern tanı yöntemleri sayesinde damar tıkanıklığının boyutu ve etkileri detaylı şekilde değerlendirilebilmektedir.

20 Kasım 2025

Vertebral Arter Tıkanıklığı Belirtileri ve Tanı Yöntemleri


Vertebral arter tıkanıklığı, boynun her iki tarafında yer alan ve beyne kan taşıyan vertebral arterlerden birinin veya her ikisinin daralması veya tıkanması durumudur. Bu durum, beyin sapı, beyincik ve arka beyin bölgelerine giden kan akışını etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. İşte vertebral arter tıkanıklığının nasıl anlaşılabileceğine dair belirtiler ve tanı yöntemleri:

1. Belirtiler ve Semptomlar


  • Baş dönmesi ve denge kaybı: Ani başlayan şiddetli baş dönmesi, yürüme güçlüğü ve dengesizlik hissi.
  • Görme problemleri: Çift görme, bulanık görme veya geçici görme kaybı.
  • Baş ağrısı: Özellikle ensede yoğunlaşan şiddetli baş ağrıları.
  • Bulantı ve kusma: Baş dönmesine eşlik eden bulantı veya kusma.
  • Konuşma bozuklukları: Peltek konuşma, kelimeleri bulmakta zorlanma veya anlamsız konuşma.
  • Yutma güçlüğü: Yiyecek veya içecekleri yutarken zorlanma.
  • Yüzde uyuşma veya güçsüzlük: Yüzün bir tarafında his kaybı veya güçsüzlük.
  • Kol veya bacaklarda güçsüzlük: Vücudun bir tarafında ani güç kaybı veya uyuşukluk.
  • İşitme kaybı veya kulak çınlaması: Ani işitme azalması veya sürekli kulak çınlaması.

Bu belirtiler genellikle ani başlangıçlıdır ve geçici iskemik atak (GİA) veya inme gibi acil durumların habercisi olabilir. Belirtilerin şiddeti ve süresi, tıkanıklığın derecesine bağlı olarak değişebilir.

2. Risk Faktörleri


  • Yüksek tansiyon
  • Diyabet
  • Yüksek kolesterol
  • Sigara kullanımı
  • Kalp hastalıkları
  • İleri yaş
  • Ateroskleroz (damar sertliği)

Bu risk faktörlerine sahip bireylerde vertebral arter tıkanıklığı gelişme olasılığı daha yüksektir.

3. Tanı Yöntemleri

  • Fizik muayene: Nörolojik muayene ile denge, koordinasyon, güç ve refleksler değerlendirilir.
  • Manyetik Rezonans Anjiyografi (MRA): Damarların detaylı görüntülenmesini sağlayan non-invazif bir yöntem.
  • Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi (CTA): Kontrast madde kullanılarak damarların 3 boyutlu görüntüleri elde edilir.
  • Doppler ultrason: Boyun damarlarındaki kan akış hızı ve yönü değerlendirilir.
  • Dijal subtraksiyon anjiyografi (DSA): Damarların doğrudan görüntülendiği altın standart tanı yöntemi.
  • Kan testleri: Kolesterol, kan şekeri ve pıhtılaşma faktörleri değerlendirilir.

Bu testler, tıkanıklığın yerini, şiddetini ve beyin üzerindeki etkilerini belirlemeye yardımcı olur.

4. Acil Durum İşaretleri

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri görülürse derhal acil tıbbi yardım alınmalıdır:
  • Ani başlayan şiddetli baş dönmesi veya denge kaybı
  • Yüz, kol veya bacakta ani uyuşukluk veya güçsüzlük
  • Ani konuşma veya anlama güçlüğü
  • Ani görme kaybı veya bozukluğu
  • Ani, şiddetli baş ağrısı

Erken teşhis ve tedavi, kalıcı hasar riskini azaltmada hayati öneme sahiptir. Yukarıdaki belirtileri fark eden bireylerin vakit kaybetmeden bir nöroloji uzmanına başvurması önerilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;