Kalp Kapak Hastalıkları

Kalp kapak hastalıkları iş bozukluğu yapar. En sık sebebi romatizmal (çocukluk döneminde, boğazda yerleşen, üst solunum yolları enfeksiyonuna neden olan özel bir tipteki mikroplara karşın bedende meydana gelen koruma mekanizmasının hatalı bir yola girerek kalp kapaklarına kayıp vermesidir. Soluk darlığı, göğüste çarpıntı duygusu başlıca şikayetlerdir ve çoğunlukla hastalar aracılığıyla çok önemsenmez bilhassada sigara içenler sigaraya bağlar. Ama geç kalındığı halde sinsice kalp büyümesi ve kalp yetmezliği olabilir.

Özellikle ülkemiz ve uzak olmayan coğrafyada yaygın olarak görülebilen kalp kapağı hastalıkları, değişim gösteren hayat koşullarıyla beraber, her geçtiğimiz gün daha sık bireyin hayat kalitesini tehdit etmektedir. Kalp kapağına ilişkili gelişen hastalıklar, koruma amaçlı tedbirler alınmadığında yaşamsal tehlike oluşturabildiği gibi; çabuk dönemde gerçek teşhis ve uyumlu tedavi ile epeyce başarılı neticeler elde edilebilmektedir.

Kalp kapak hastalıkları çeşitli biçimlerde meydana çıkabilmektedir. Bunlar; kalp kapak yaprakçıklarını meydana getiren dokulardaki sertleşme sebebiyle gelişen kapak darlıkları, kapak açılımında değil ama kapanmalarındaki sorun ile meydana gelen kapak yetmezliği ve kapakta görülebilen darlıkla beraber yetmezlik şeklindedir. Hastalığın şekline yönelik semptomları de değişiklik işaret etmektedir. Kalp kapak kaçakları yavaş seyirli ise uzunca zaman bariz bulgu oluşturmazken; kapak darlıkları çabuk dönemde belirti verir. En sık şikayet hem bir darlık hem bir de yetmezliğin görüldüğü kişilerde meydana çıkar. Fakat kalp kapak hastalıklarında genel belirtiler; yorgunluk, hızlı yorulma, çarpıntı, soluk darlığı, bacaklarda şişlik, emboli (pıhtı atması), felç ve ritm bozukluklarıdır.

Kalp kapak hastalıklarında takip zamanı çok büyük önem taşır. Belirli aralıklarla itinalı olarak da yapılmış olan ekokardiyografi en mühim takip aracıdır. Rehabilitasyonda ise hasta kişiye yönelik ilaç ve/veya girişimsel uygulamalara başvurulmaktadır. Kalp kapak sağlık sorunu tabanında gelişen kalp yetmezlikleri ve ritm bozuklukları ilaçla tedavi edilmekte, kapak hastalıklarının kalp üzerindeki negatif tesirleri ilaçla kocaman oranda engellenebilmektedir. Fakat ilaçların kapaktaki mekanik hastalığı gidermeyeceği de bilinmelidir. Tedavi, girişimsel yollar cerrahi uygulamalar ve kateter yollarıyla yapılmış olan balon işlemlerini kapsamaktadır. Kapak yapısında sık kireçlenme olmamış kapak darlıklarında katater yolu ile yapılmış olan balon işlemi epeyce etkilidir. Bu yöntem fazladan fazla "mitral" ve "pulmoner" denen kapaklar amaçlı uygulanır. Cerrahi uygulamalarda ise kapak tamir edilmekte veya bozuk kapağın çıkartılıp mahalline protez, suni bir kapak takılmaktadır.

Mitral kapak, kalbin sol kulakçığıyla sol karıncığı içinde bulunur ve kanın geriye kaçmasını önler. Mitral kapağın 4 komponenti vardır. Mitral kapağa ilişkin bu komponentlerden birinde rastgele bir sebeple olan hasar, kapakta darlık veya yetmezliğe sürükleyebilir. Mitral kapak hastalıkları ülkemizde en sık romatizmal kalp hastalıklarına bağlıdır ve mitral darlık şeklindedir. Batı ülkelerinde ise çoğunlukla yaşlılarda görülebilen mitral kapak yetmezliği şeklindedir.

Belirtiler çoğunlukla iş yaparken meydana çıkabildiği benzeri istirahat şeklinde de görülebilir. İstirahat halindeki şikayetler hastalığın ilerlediğinin göstergesidir. Bu tip hasta kişilerde kalbin adale yapısında bozulma olabileceğinden, operasyondan yarar görüp görmeyeceği yapılmış olan tetkiklerle ayrıntılı değerlendirilmelidir. Hastalarda çoğunlukla eforla soluk darlığı, hızlı yorulma, çarpıntı ve kanlı balgam şikayetleri oluşur. Mitral yetmezliğinde sol kulakçığın sık sık genişlemesine ilişkili ritm bozukluğu fazla görülür. Mitral darlığında ise sol kulakçıktaki kanın akışkanlığının yavaşlamasından ötürü pıhtı oluşabilir. Bu pıhtının yerinden oynaması neticesi bedendeki kol, bacak veya beyin damarlarını tıkayabilir.